Khóc Dạ Đề Có Nguy Hiểm Không? Hiểu Đúng Để Mẹ Đỡ Stress, Con Dễ Chịu Hơn
Tiếng khóc kéo dài của con, nhất là vào chiều tối, có thể khiến ba mẹ lo lắng. Tình trạng này gọi đó là “khóc dạ đề” - một cụm từ quen thuộc nhưng không phải ai cũng hiểu đúng bản chất. Vậy khóc dạ đề có nguy hiểm không? Liệu đó có phải là dấu hiệu của bệnh lý hay chỉ là một hiện tượng sinh lý bình thường ở trẻ sơ sinh?
Trong bài viết này, Fitolabs sẽ giúp ba mẹ phân biệt rõ giữa khóc dạ đề và những tình trạng cần chú ý khác, cũng như lý giải nguyên nhân trẻ hay quấy khóc trong những tuần đầu đời. Hiểu đúng giúp mẹ bớt hoang mang, con cũng được chăm sóc nhẹ nhàng, khoa học và an toàn hơn.
I. Khóc dạ đề là gì?
Khóc dạ đề (colic) là tình trạng trẻ sơ sinh khóc dữ dội trong nhiều giờ mỗi ngày, thường vào buổi chiều tối, mà không rõ nguyên nhân. Tình trạng này xảy ra phổ biến ở trẻ từ 2 tuần tuổi đến khoảng 3 - 4 tháng tuổi.
II. Khóc dạ đề có nguy hiểm không?
Theo các chuyên gia nhi khoa, khóc dạ đề (Colic) không phải là bệnh lý, không nguy hiểm, đây là một hiện tượng sinh lý phổ biến ở trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi và thường tự hết sau 3 - 4 tháng tuổi khi hệ tiêu hóa và thần kinh của bé phát triển hoàn thiện hơn. Tuy nhiên, nếu ba mẹ không hiểu đúng và chăm sóc phù hợp, tình trạng này có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tinh thần và thể chất của cả mẹ và bé.
1. Ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé
Trẻ bị colic thường quấy khóc vào chiều tối hoặc đêm khuya, kéo dài hơn 3 tiếng mỗi ngày, làm gián đoạn thời gian nghỉ ngơi.
Giấc ngủ kém có thể làm chậm quá trình phục hồi năng lượng, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và thần kinh của trẻ trong giai đoạn vàng.
2. Gây căng thẳng, mệt mỏi cho mẹ
Khi bé khóc không rõ lý do và không thể dỗ nín, nhiều mẹ cảm thấy lo lắng, bất lực, thậm chí rơi vào trạng thái stress sau sinh. Việc thức đêm chăm con trong thời gian dài cũng khiến thể trạng mẹ suy giảm, ảnh hưởng đến khả năng chăm sóc bé và phục hồi sau sinh.
3. Ba mẹ chăm sóc con không được tốt
Căng thẳng kéo dài, kết hợp với thiếu ngủ, có thể khiến ba mẹ mất kiên nhẫn, loay hoay trong việc tìm giải pháp. Điều này làm giảm chất lượng tương tác giữa mẹ và bé, yếu tố rất quan trọng với sự gắn kết và phát triển cảm xúc, nhận thức ở trẻ sơ sinh.
Khóc dạ đề không nguy hiểm về mặt y học, nhưng ảnh hưởng nhiều đến tâm lý và sinh hoạt của cả gia đình. Điều quan trọng là ba mẹ cần hiểu đúng, không hoảng sợ hay chủ quan, và áp dụng các biện pháp hỗ trợ phù hợp để bé dễ chịu hơn và mẹ vững tâm hơn trong hành trình nuôi con.
III. Phân biệt khóc dạ đề và những nguyên nhân khóc khác
Trẻ sơ sinh khóc là điều bình thường, nhưng không phải tiếng khóc nào cũng là khóc dạ đề. Việc ba mẹ nhận diện chính xác giúp tránh nhầm lẫn giữa một hiện tượng sinh lý (colic) và các vấn đề cần hỗ trợ của chuyên gia. Ba mẹ lưu ý phân biệt các loại khóc ở trẻ sau:
1. Khóc do đói, ướt tã, lạnh, gắt ngủ
Đặc điểm: Tiếng khóc thường ngắt quãng, âm lượng tăng dần.
Thời gian: Bé nín nhanh sau khi được đáp ứng nhu cầu (bú, thay tã, ủ ấm, vỗ về...).
Hành vi: Bé thường im ngay khi được mẹ bế hoặc bú.
Phân biệt: Khóc do nhu cầu cơ bản sẽ ngừng khi được đáp ứng. Trong khi đó, khóc dạ đề liên tục, không dỗ được dù đã đủ no, khô ráo, ấm áp.
2. Khóc do bệnh lý (trào ngược, viêm tai, nhiễm trùng...)
Trào ngược: Bé hay nôn trớ, cong người, khó bú.
Viêm tai giữa: Bé hay kéo tai, sốt, khó ngủ, tiếng khóc sắc.
Nhiễm trùng: Kèm sốt, li bì, bỏ bú, tiếng khóc yếu hoặc rên.
3. Tiêu chuẩn Rome III - chẩn đoán colic
Đây là bộ tiêu chuẩn được công nhận trong y khoa để xác định colic ở trẻ:
- Khóc kéo dài >3 giờ/ngày
- Ít nhất 3 ngày/tuần
- Liên tục trong ≥1 tuần
Trẻ phát triển bình thường, không có dấu hiệu bệnh lý đi kèm.
Nếu trẻ đạt đủ 3 tiêu chí trên, rất có thể đang bị khóc dạ đề.
Lưu ý: Nếu bé có một trong các dấu hiệu sau, ba mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế:
- Sốt >38°C (trẻ dưới 3 tháng)
- Bỏ bú hoàn toàn, lờ đờ, khó đánh thức
- Khóc bất thường (rên, âm sắc thay đổi, khóc yếu)
- Nôn ói liên tục hoặc tiêu chảy kéo dài
- Kéo tai, gồng người, cong lưng thường xuyên
>> Xem thêm: Nguyên nhân gây khóc dạ đề ở trẻ
IV. Cách giúp bé bớt quấy khóc
Mặc dù khóc dạ đề (colic) là hiện tượng sinh lý và sẽ tự hết sau 3 - 4 tháng, nhưng việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp bé dễ chịu hơn và mẹ bớt căng thẳng. Dưới đây là những phương pháp hiệu quả và an toàn, được các chuyên gia khuyên dùng mà mẹ có thể áp dụng:
1. Bế đúng tư thế, giúp bé ợ hơi sau bú
Sau mỗi cữ bú, hãy bế bé theo tư thế thẳng đứng, đầu tựa vào vai mẹ, vỗ nhẹ lưng để bé ợ hơi.
Hoặc cho bé nằm nghiêng trên tay mẹ, tay còn lại xoa lưng theo chiều kim đồng hồ.
Việc này sẽ giúp giải phóng khí dư thừa trong dạ dày, giảm đầy hơi, tránh trào ngược, từ đó làm dịu cảm giác khó chịu trong bụng.
2. Massage bụng, chườm ấm nhẹ
Dùng dầu massage chuyên dụng, xoa nhẹ vùng bụng theo chiều kim đồng hồ.
Có thể quấn khăn ấm quanh bụng (nhiệt độ vừa phải), giúp cơ bụng bé được thư giãn.
Massage và chườm ấm giúp kích thích nhu động ruột, giảm co thắt, hỗ trợ tiêu hóa khí và phân, từ đó giảm đau bụng và quấy khóc.
3. Tạo không gian yên tĩnh, ánh sáng dịu nhẹ
Trẻ sơ sinh rất nhạy cảm với âm thanh và ánh sáng đặc biệt khi não bộ chưa ổn định, nên môi trường quá kích thích có thể gây giật mình, khó ngủ và khóc kéo dài.
Vào buổi tối, ba mẹ nên hạn chế tiếng ồn lớn, tắt đèn có ánh sáng mạnh, duy trì không gian yên tĩnh, nên dùng đèn có ánh sáng vàng dịu.
Có thể bật tiếng trắng (white noise) hoặc ru bé bằng giọng nói đều đều.
4. Bổ sung men vi sinh đúng loại
Một trong những hướng chăm sóc an toàn và được nghiên cứu rộng rãi hiện nay chính là sử dụng men vi sinh phù hợp.
4.1. Một số nghiên cứu về khóc dạ đề ở trẻ
Savino et al. (2007): Trẻ bị colic có tỷ lệ vi khuẩn có hại Coliforms cao hơn và lượng lợi khuẩn thấp hơn so với trẻ khỏe mạnh.
Indrio et al. (2014): Việc bổ sung men vi sinh ở trẻ sơ sinh trong tuần đầu sau sinh giảm rõ rệt thời gian khóc hàng ngày, đồng thời cải thiện chức năng đường ruột.
Kakiuchi et al. (2021): Bổ sung chủng Bacillus clausii cho trẻ bị colic giúp giảm tần suất khóc và cải thiện chất lượng giấc ngủ sau 14 ngày sử dụng.
4.2. Vì sao men vi sinh có thể hỗ trợ giảm colic?
Trong những tháng đầu đời, hệ vi sinh đường ruột của bé chưa hoàn thiện, dễ mất cân bằng giữa lợi khuẩn và hại khuẩn. Sự mất cân bằng này làm tăng sản sinh khí trong bụng, gây đầy hơi, rối loạn nhu động ruột - nguyên nhân phổ biến gây đau bụng và khóc dạ đề.
Việc bổ sung men vi sinh sẽ giúp:
- Bổ sung lợi khuẩn thiếu hụt, đặc biệt là các chủng có khả năng ổn định đường ruột.
- Ức chế sự phát triển của vi khuẩn có hại, giảm tình trạng sinh hơi.
- Cải thiện nhu động ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hóa trơn tru hơn.
- Tăng cường miễn dịch ruột, hạn chế viêm nhẹ gây khó chịu.
Trong số các sản phẩm hiện nay, men vi sinh bào tử BioBacipro là lựa chọn được nhiều mẹ tin tưởng. Sản phẩm chứa 22 tỷ bào tử lợi khuẩn gồm:
- Bacillus clausii: tăng đề kháng đường ruột
- Bacillus subtilis: giảm sinh hơi, ổn định tiêu hóa
- Bacillus coagulans: cải thiện nhu động ruột và giảm co thắt
Ưu điểm của men vi sinh chứa các chủng bào tử nhóm Bacillus:
- Bền nhiệt, sống sót tốt qua môi trường acid dạ dày
- Tồn tại dưới dạng bào tử, giúp phát huy hiệu quả mạnh hơn tại ruột non và ruột già
- Phù hợp với trẻ sơ sinh vì an toàn, không gây đầy bụng khi dùng lâu dài
>> Đặt hàng tại: Sản phẩm men vi sinh nhỏ giọt BioBacipro
Lưu ý: Dù men vi sinh giúp hỗ trợ giảm colic hiệu quả, nhưng mẹ vẫn cần kết hợp với việc vỗ hơi, massage, và tạo môi trường ngủ tốt để bé thực sự được thoải mái nhé.
Khóc dạ đề không phải là bệnh lý và không nguy hiểm, nhưng lại gây ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của ba mẹ, đặc biệt là trong những tháng đầu chăm con.
Việc con quấy khóc kéo dài, không rõ nguyên nhân khiến nhiều cha mẹ rơi vào trạng thái mệt mỏi, stress, thậm chí hoang mang không biết xử lý ra sao. Tuy nhiên, khi đã hiểu đúng bản chất của khóc dạ đề, ba mẹ hoàn toàn có thể áp dụng các phương pháp hỗ trợ hiệu quả và an toàn. Giai đoạn này sẽ nhanh chóng qua đi nếu ba mẹ vững tâm lý và đồng hành đúng cách cùng con.
Ba mẹ cần tư vấn thêm? Đừng ngần ngại để lại bình luận hoặc liên hệ hotline 0928 138 111, chuyên gia của Fitolabs luôn sẵn sàng đồng hành cùng ba mẹ trong hành trình nuôi con khỏe mạnh.