Trẻ tăng động hay hiếu động? - Mẹ chớ nhầm lẫn | Fitolabs
Trẻ nhỏ nghịch ngợm, chạy nhảy, nói nhiều có thể chỉ là hiếu động bình thường. Nhưng ở mức độ nào đó, có thể là biểu hiện của hội chứng tăng động, giảm chú ý. Nếu không quan sát kỹ sẽ khó phân biệt được 2 hiện tượng này. Trẻ hiếu động sẽ dễ kiểm soát khi trẻ lớn hơn. Nhưng nếu trẻ mắc hội chứng tăng động giảm chú ý, bố mẹ cần phát hiện sớm để có biện pháp can thiệp phù hợp. Đọc ngay bài viết sau để phân biệt trẻ tăng động hay hiếu động bố mẹ nhé.
I - Điểm khác biệt giữa trẻ tăng động và trẻ hiếu động
1. Tăng động và hiếu động là gì?
Tăng động là tên gọi tắt của hội chứng tăng động giảm chú ý, tên khoa học là Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). Đây là một bệnh lý do rối loạn phát triển thần kinh, có biểu hiện đặc trưng là mất tập trung, bốc đồng, hiếu động quá mức. Tăng động giảm chú ý thường gặp ở trẻ em hơn so với người lớn. Trẻ tăng động thường gặp khó khăn trong học tập cũng như giao tiếp xã hội. Nếu được phát hiện và can thiệp sớm sẽ giảm thiểu được những ảnh hưởng của hội chứng này tới việc sinh hoạt và học tập của trẻ.
Hiếu động là tình trạng trẻ thích nghịch ngợm, chạy nhảy và khám phá nhưng có chủ ý nhất định và không xảy ra liên tục. Trẻ có thể nghịch ngợm tùy nơi và tùy thời điểm. Trẻ hiếu động cũng dễ dàng kiểm soát hành vi khi bố mẹ yêu cầu. Trẻ có tính cách hiếu động cũng là biểu hiện của sự thông minh. Nhưng phải được giáo dục đúng cách để những hành vi của trẻ không vượt quá giới hạn.
2. Sự khác nhau về hành vi giữa trẻ tăng động và hiếu động
Trẻ tăng động có những biểu hiện sau:
Cử động chân tay liên tục
Thường xuyên chạy quanh không có chủ đích
Không thể ngồi yên, đặc biệt là trong môi trường yên tĩnh
Nói quá nhiều
Thường không thể đợi đến lượt
Hay cắt ngang lời người khác
Không thể tập trung vào bất kỳ việc gì, dễ bị phân tâm
Khó lắng nghe và thực hiện theo hướng dẫn
Không thể tham gia các hoạt động cần sự phối hợp theo nhóm
Khác với trẻ tăng động, trẻ hiếu động dễ kiểm soát hành vi hơn:
Chỉ nghịch ngợm ở nhà và những nơi đã quen thuộc
Có thể ngồi yên trong khoảng 15 phút hoặc hơn
Biết nghe lời khi được nhắc nhở
Có sự tập trung khi tiếp xúc với những thứ mà trẻ thích
Trẻ hiếu động sẽ phát triển ổn định về tâm lý và hành vi khi lớn lên, còn tăng động thì cần có biện pháp can thiệp để trẻ có thể hòa nhập được với mọi người xung quanh. Một số biện pháp can thiệp được chuyên gia khuyến cáo sau đây có thể sẽ rất hữu ích cho bố mẹ.
II - Biện pháp can thiệp cho trẻ tăng động giảm chú ý
Để chẩn đoán chính xác trẻ có đang bị tăng động giảm chú ý hay không, bố mẹ nên đưa trẻ đi khám tại các bệnh viện có chuyên khoa thần kinh hoặc bệnh viện nhi. Sau đây là một số biện pháp can thiệp hiệu quả được khuyến cáo.
1. Biện pháp dùng thuốc
Khi được chẩn đoán chính xác, các bác sĩ có thể sẽ đưa ra phác đồ điều trị bằng cách dùng thuốc tùy vào mức độ của bệnh. Một số loại thuốc được dùng trong điều trị tăng động giảm chú ý là:
Methylphenidate: Thuộc nhóm kích thích, tăng cường hoạt động trong não, đặc biệt ở những khu vực đóng vai trò kiểm soát sự chú ý và hành vi của trẻ. Thuốc có thể dùng cho trẻ từ 5 tuổi trở lên theo chỉ định của bác sĩ.
Lisdexamfetamine: Thuốc thuộc nhóm kích thích não, tăng khả năng tập trung, chú ý, giảm hành vi bốc đồng. Có thể dùng cho trẻ trên 5 tuổi nếu điều trị bằng Methylphenidate không đỡ.
Dexamfetamine: Tương tự như Lisdexamfetamine, cũng dùng cho trẻ trên 5 tuổi bị tăng động giảm chú ý.
Atomoxetine: Thuốc ức chế tái hấp thu noradrenaline có chọn lọc (SNRI), làm tăng lượng noradrenaline trong não. Giúp tăng sự dẫn truyền thông tin giữa các tế bào não bộ, tăng sự tập trung và giúp kiểm soát hành vi. Atomoxetine có thể dùng cho trẻ em trên 5 tuổi nếu không thể sử dụng methylphenidate hoặc lisdexamfetamine.
Guanfacine: Hoạt động trên một phần của não để cải thiện chú ý, nó cũng làm giảm huyết áp. Guanfacine có thể dùng cho trẻ em trên 5 tuổi nếu không thể sử dụng methylphenidate hoặc lisdexamfetamine.
2. Giáo dục tâm lý
Bố mẹ có con bị mắc hội chứng tăng động giảm chú ý cũng cần được tư vấn tâm lý để hiểu được tầm quan trọng của việc chẩn đoán và can thiệp điều trị cho trẻ từ sớm. Đối với thanh thiếu niên và người lớn thì biện pháp giáo dục tâm lý sẽ được áp dụng đối với chính họ.
3. Liệu pháp hành vi
Liệu pháp hành vi giúp bố mẹ, người chăm sóc và giáo viên có thể dễ dàng quản lý hành vi của trẻ.
Phương pháp là sử dụng những phần thưởng, lời khen ngợi và động viên để hướng trẻ theo những hành vi nhất định, chẳng hạn như ngồi vào bàn ăn.
Đối với giáo viên, quản lý hành vi liên quan đến việc học cách lập kế hoạch và cấu trúc các hoạt động, khen ngợi và khuyến khích khi trẻ đạt được những tiến bộ dù là rất nhỏ.
4. Đào tạo kỹ năng xã hội
Cho trẻ tham gia vào các tình huống đóng vai nhằm dạy chúng cách cư xử trong các tình huống xã hội, dạy cho trẻ biết những hành vi của chúng sẽ ảnh hưởng như thế nào đến những người xung quanh.
5. Chế độ ăn uống
Nên cho trẻ ăn uống đầy đủ và cân bằng các nhóm chất dinh dưỡng. Đặc biệt nên bổ sung các chất tốt cho não bộ như DHA. Đã có những nghiên cứu chứng minh DHA có thể giúp cải thiện tình trạng giảm chú ý và kiểm soát hành vi ở trẻ tăng động giảm chú ý. Bố mẹ có thể tham khảo DHA nhỏ giọt Fitolabs DHA Xtra với thành phần DHA hàm lượng cao từ tảo biển, nhập khẩu tại Đan Mạch cho chất lượng tốt nhất. Sản phẩm có hương cam thơm ngon số 1 trên thị trường, đảm bảo bé nào cũng yêu thích và dễ dàng hợp tác.
Ngoài ra, nên hạn chế các chất kích thích như cafein, đồ uống có ga…
6. Chế độ sinh hoạt
Nên khuyến khích trẻ tập luyện thể dục, thể thao để rèn luyện tính kỷ luật, giải tỏa tinh thần và cải thiện giấc ngủ.
Cho trẻ ngủ đủ giấc, đúng giờ, và không nên thực hiện các hoạt động quá kích thích trước khi ngủ như chơi điện tử hoặc xem TV.
Trên đây là cách phân biệt trẻ tăng động hay hiếu động và cách can thiệp sớm khi trẻ không may gặp phải hội chứng rối loạn tăng động giảm chú ý. Gia đình và môi trường học tập là những yếu tố quan trọng giúp trẻ có thể thích nghi và hòa nhập. Gọi ngay Hotline 0928138111 để được chuyên gia tư vấn 1:1 về tình trạng của bé nhà mình nhé.
